کوچولوها در 13 ماهگی
ورود كوچولو به دومين سال زندگي آغاز آشنايي او با دنياي رنگارنگ تجربيات و يادگيري است. كوچولوي 13 ماهه كه اكنون به خوبي قادر است دو كلمه سلام و خداحافظي را ادا كند پا به دنياي ديگري گذاشته و مفهوم برقرار كردن ارتباط با اطرافيان را درك ميكند.
كوچولو به خوبي معناي مفاهيمي را كه پدر، مادر و ديگر اطرافيان از طريق كلام يا زبان اشاره و بدن به او منتقل ميكنند، فهميده و نخستين پايههاي بناي اعتماد به نفس و خودباوري در او شكل ميگيرد.
كوچولوي 13 ماهه به شدت به محبت و توجه اطرافيان به ويژه مادر نيازمند است و با نگاهي كه سرشار از كنجكاوي و شوق آموختن است حركات پدر و مادرش را دنبال ميكند.
پاسخ به موقع و مناسب اطرافيان كه سرشار از محبت و اطمينان است،به تازه وارد احساس امنيت ميبخشد و در شكلگيري شخصيت او مؤثر بوده وسبب ميشود تا كوچولو نخستين گام جاده اعتماد به نفس را با موفقيت بر دارد.
آرزوهاي كوچولو
اغلب 13 ماههها مفاهيمي نظير قدرت انرژي و نيرومندي را درك كرده و در تلاش هستند تا از اين مفاهيم براي به مقصد رساندن اهدافشان استفاده كنند.
براي نمونه كوچولو كه به تازگي چگونه راه رفتن را آموخته است دلش ميخواهد بدود يا مانند كودكاني كه از او بزرگتر هستند در زمين بازي پارك مشغول شود، تاب بازي ياحتي دوچرخه سواري كند.
از چشمان مشتاق تازه وارد به راحتي ميتوان از آرزوهايش با خبر شد و براي رسيدن به آنها به او كمك كرد.بايد توجه داشت بسياري از كودكان مفهوم اينكه از نيرو وتوان كافي براي انجام كارهايشان برخوردار نبوده را به خوبي درك كرده و در صورت بيتوجهي والدين نااميد ميشوند.
كم شدن اشتهاي كوچولو پس از ورود به دومين سال زندگي طبيعي است. بين تولد يك سالگي تا زماني كه نوپا دو ساله ميشود روند رشد كمي كندتر شده و ممكن است وزن او كاهش پيدا كند.برخي از كودكان نيز در نخستين ماههاي سال دوم زندگي بهانهگير و بد غذا ميشوند و ممكن است تمايل كمتري به غذا خوردن داشته باشند.
در 13 ماهگي كوچولو مشتاقانه مايل است تا دو كلمه مامان و بابا را بيان كند و تشويقهاي والدين و خوشحال شدن آنها وقتي تازه وارد والدينش را خطاب ميكند كمك مؤثري به او خواهد شدتا به دنياي زبان مادري قدم بگذارد.
نوپاي 13 ماهه ياد ميگيرد چگونه زبان مادري اش را جايگزين زبان گريه كرده و خواسته هايش را از اين طريق به اطرافيان منتقل كند.
همچنين او استفاده از دستان خود را براي ارتباط با دنياي اطراف آموخته و ممكن است با زبان اشاره قبل از آنكه توانايي اداي كلمات را داشته باشد با پدر و مادر صحبت كند.
بازيهاي مورد علاقه
كودكان در اين سن علاقهمند به كسب تجربيات فراوان از محيط اطراف هستند و در صورتي كه پدر يا مادر ساعاتي از روز را صرف آموختن اين تجربيات به فرزندشان كنند در ارتقاي رشد شناختي و افزايش بهره هوشي كودك در آينده نقش به سزايي خواهد داشت.
كوچولو دلش ميخواهد پرندهها را از نزديك ببيند پرواز پرندهها در آسمان براي او شگفت انگيز خواهد بود يك بعد ازظهر زيبا همراه با كوچولو به پارك رفته و آسمان پر از پرنده را به او نشان دهيد.
بازي قايم باشك سرگرمي كوچولو در 13 ماهگي است در گوشهاي از اتاق مخفي شده تا نوپا پس از ديدن مجدد شما در پايان بازي خوشحال شود. او از اينكه پشت كتابها صندلي يا ميز مخفي شود تا شما به دنبال او بگرديد و چند بار نامش را صدا بزنيد خوشحال خواهد شد و مرتباً دوست دارد اين بازي را تكرار كند.
پرتاب توپهاي كوچك و رنگي و ابري به سمت كوچولو يكي ديگر از بازيهاي مورد علاقه كودكان در 13 ماهگي است.
در اين سن نوپا به خوبي مفهوم عمل و عكس العمل را درك كرده و پس از دريافت توپ يا اسباب بازي تمايل دارد با عمل پرتاب به ديگران پاسخ دهد.
توپ بازي شناخت و رشد ارتباطي كودك را ارتقا ميبخشد.
نام بردن اجزاي بدن كوچولو پس از اشاره كردن به آنها از ديگر بازيهاي مورد علاقه تازه وارد است هنگاميكه به كوچولو گفته ميشود چشم يا دهانش كجاست انگشتش را به سمت اين اعضا ميبرد و شوق بدست آوردن اين تجربه جديد از نگاه كنجكاو يا لبخند حاكي از رضايتش به خوبي آشكار است.
به عقيده روانشناسان انجام چنين بازيهايي سبب ميشود تا كودك بهتر و انديشمندانهتر به تجزيه و تحليل مسائل اطرافش پرداخته و كسب مهارتهاي گفتاري و يادگيري زبان براي او آسان تر خواهد بود. كوچولوي 13 ماهه به آشپزي علاقه خاصي دارد بنابراين تعجب ندارد با وجود اينكه اتاق تازه وارد پر از اسباب بازيهاي مختلف است مشتاقانه به آشپزخانه سرك ميكشد تا بازي كند.
قاشقهاي چوبي يا بشقاب و فنجانهاي پلاستيكي و قرار دادن آنها در كابينت خالي و امن كه محل بازي كوچولو است او را ساعتها سرگرم ميكند و اين بازي ممكن است راهكار مناسبي براي علاقهمند كردن كودكان بد غذا به تغذيه سالم باشد.
دندانهايي سالم
بررسي دندانهاي كوچولو يك ماه پس از جشن تولد يك سالگي او توسط دندانپزشك اهميت فراواني در پيشگيري از پوسيدگيهاي بعدي دارد. كاهش قند و شكر در رژيم غذايي تازهوارد و استفاده از فلورايد براي شست وشوي دهان كوچولو خطر پوسيدگي دندان را كاهش ميدهد.
رؤياهاي كوچولو
درك مفاهيمي كه تازهوارد به صورت رؤيا در خواب ميبيند، يكي ديگر از تجربيات او در 13 ماهگي است.
در اين ماه كودك ممكن است هر شب خواب ببيند و ذهن او درگير با رؤياها شود. 12 تا 14 ماهگي، زماني است كه اغلب شبها از خواب پريده و رفتارهايي در او مانند گريه كردن و جيغ كشيدن پس از پريدن از خواب شبانه شايع است.
برنامهريزي مناسب و خوابيدن كوچولو در ساعت مشخص كمك زيادي به كاهش برخاستن از خواب ميكند. از طرف ديگر، خوابيدن تازهوارد در جايي كه او احساس آرامش و امنيت ميكند، مانع از تأثيرگذاري رؤياهاي شبانه و برخاستن او از خواب ميشود.
قهرمان كوچولو
كوچولوي 13ماهه در اين سن سرشار از انرژي است. وقوع هر اتفاق تازه و بهدست آوردن هر تجربه جديد براي او جالب است و تازهوارد را تشويق ميكند تا هر چه بيشتر براي كشف دنياي جديد تلاش كند.
او دوست دارد كتاب يا عكسهاي يادگاري را پاره كند. از شكستن گلدان گرانقيمت احساس خوشحالي ميكند. در اين ميان سرزنشهاي اطرافيان ممكن است از تقويت و رشد ذهن كاوشگر تازهوارد در
13 ماهگي جلوگيري كند. بدين منظور بهتر است، براي او برجي از مكعبهاي پلاستيكي ساخته يا چند سطل پلاستيكي در اختيار او قرار دهيد تا ذهن كنجكاو كوچولو با خراب كردن و دوباره ساخته شدن اسباببازيها، روند طبيعي رشد را حفظ كند.
مهارتهاي اجتماعي
آينه يكي از ابزارهاي مورد علاقه نوپاي 13 ماهه است. او در اين ماه ممكن است ساعتها مقابل آينه نشسته، ايستاده يا راه برود. بازتاب حركات او يا والدينش در آينه براي او شگفتآور بوده و باعث ميشود، نخستين راههاي ارتباط با دنياي اطرافش را بياموزد. تازهوارد كه به تازگي مفاهيم سلام و خداحافظي را درك كرده است، با تمرين اين مهارتها در مقابل آينه، خود را براي ورود به دنياي جديد آماده ميكند.
وابستگيهاي عاطفي
كوچولو در 13 ماهگي وابستگي عاطفي شديدي به مادر دارد. تنها گذاشتن او با گروه دوستان يا اعضاي فاميل براي چند ساعت ممكن است اين تصور را در ذهن او ايجاد كند كه مادرش را ديگر ملاقات نخواهد كرد و او براي هميشه، كوچولو را ترك كرده است. به عقيده متخصصان تنها گذاشتن نوپا از 10 تا 17 ماهگي در ساعتهاي طولاني، باعث تشديد اضطراب در اثر جدايي از مادر خواهد شد.
استقلالطلبي
پايهگذاري حس استقلالطلبي از دوران كودكي شكل ميگيرد. 13 ماهگي بهترين زمان براي آموزش اين مهارت به كوچولو است. تازهوارد در سيزدهمين ماه زندگياش، دوست دارد، بهطور مستقل بازي كند. بنابراين روانشناسان توصيه ميكنند، والدين بايد وسايل بازي كه از ايمني آن اطمينان دارند را در اختيار كودك قرار داده و پس از آموزش اصول اوليه بازي، او را براي مدت كوتاهي رها كرده تا بهطور مستقل مشغول بازي شود و سپس زماني كه كوچولو از بازي خسته شده يا نياز به كمك مادر و پدر داشته باشد، به كمك او رفته و مشكلش را حل كنيد. معرفي يك سرگرمي جديد، شوق دوباره را براي كسب تجربيات بيشتر در او بهوجود خواهد آورد